اصول طراحی فضای سبز
منظور از طرح
طرح
یا آرشیت شناخت محیط ، بررسی امکانات، برآوردهای دقیق پژوهش و تحقیق،
تهیه نقشه و کروکی و بالاخره ارزیابی های لازم، از دیدگاه آشنایی با منطقه و
تحولات طبیت است،که لازمه آن درک واقعی طراح از موقعیت مکانی و
اقلیمی،داشتن اطلاعات کافی از شرایط جوی وتغییرات آب و هوایی و روابط
اکولوژیکی، ایجاد تعادل در محیط زیست می باشد. بدین منظور ، طراح باید موقعیت مکانی و منطقه ای ،مختصات جغرافیایی محل مورد طرح را در نظر بگیرد.
اهداف طرح
عمده ترین نکات مورد نظر در امر فضای سبز عبارت اند از:
- ایجاد هماهنگی و تعادل و توازن در محیط زیست، برای حفظ روابط اکولوژیکی
- کاهش آلودگی در محیط زیست و حفظ آن
- افزایش جاذبه های زیبایی در محیط زندگی
- اولویت دادن به فضای سبز
- انتخاب مناسب ترین ، مفید ترین و مقاوم ترین گونه های گیاهی که علاوه برزیبایی و سرسبزی مقاوم به آفات گیاهی باشند.
روش کار در طراحی به صورت زیر می باشد:
1- اهداف اجتماعی
- ارزشهای اقتصادی
- ارزشهای معنوی
- شرایط اکولوژیکی و حفظ زیبایی محیط
- حفظ سلامت جسم و روح
- شناخت نوع و امکانات مربوط به طرح
2- آگاهی به خصوصیات فرهنگی و جغرافیایی منطقه
- زمین (شیب،زهکش،خصوصیات سطح الارض و تحت الارض و بافت آن )
- خصو صیات اقلیمی منطقه
- مسیر سیلاب ها در زمین و اطراف آن
- اماکن زمین مورد کار
- منظره و دیدگاه اطراف
- شناخت عوتمل طبیعی ذر روی زمین مانند درخت نهر تپه آبشار
- توجه به ساخته های پیشین مانند لوله آب گاز فاضلاب کابل ها و...
3- بررسی مقدماتی در طراحی
- تهیه نقشه و کروکی محل مورد نظر
- توجه به عوامل متغیر اقتصادی و اجتماعی در طرح
4- برنامه ریزی و انتخاب فرم طرح
- هماهنگی بین فرم و جنس مواد کاربردی
- ایجاد ارتباط بین واحهای مختلف طرح
5-محاسبه مالی طرح
مهمترین قسمت بررسی طرح،محاسبات مالی آن است که قدم های اولیه اجرا محسوب می شود،بنابراین لازم است با توجه به فضای مورد عمل اهداف مربوط، برآورد قیمت ها صورت گیرد که شامل سه قسمت است:
- کارهای ساختمانی : در صورت لزوم از تسطیح زمین شروع می شود و به موارد
دیگر مانند آبنما سازی استخر سازی پله بندی خیابان کشی،لوله کشی،دالاژ
و...تعمیم یابد.ضمنا در تمامی محاسبات دستمزد عوامل امور ساختمانی نیز دز
نظر گرفته میشود.
- امور باغبانی و تزییناتی : برآورد قیمت انواع درختان، درختچه ها، بذور،
نشا، انواع کودها و سموم ضروریب که از پیش در طرح پیش بینی شده که محاسبات
معینی الزامی می باشد، می گیرد. همچنین در محاسبات نوسانات قیمت در نظر
گرفته شود. در جمع کل محاسبه دستمزد تعداد کارگران فنی و باغبان بر حسب نوع
ضروری می باشد.
- برآورد هزینه خدمات: شامل طراحی نظارت اجرا می باشد و لازم است هر یک از
موضوعات مربوط به طور جداگانه در لیست محاسبات گنجانده شود.
اجرای مراحل مختلف طرح:
- زمینی که قرار است طرح پیاده شود برای آخرین بار مورد بازدید قرار میگیرد و تمامی مشخصات فنی با نقشه تهیه شده تطبیق داده میشود.
- پس از بررسی نخست در روی زمین محورهای اصلی نسبت به ساختمان به ساختمانهای اطراف زمین یا خیابان های اصلی، فرعی شهر، کوچه مشخص می گردد.
- قسمت هایی که قرار است تسطیح یا تغییراتی صورت گیرد بر حسب ارقام داده شده در نقشه با گچ مشخص شود.
- بخش هایی مانند حلقه چاه، شیب ها و درخت کهنسال که لازم است حفظ شود با علائمی مشخص شود.
- قبل از اجرای طرح، محل ساختمان با اصول فنی مشخص و مجزا گردد.
- مناسب است قسمت های اجرایی باغبانی پس از اتمام عملیات ساختمانی آغاز شود.
- در این مرحله با توجه به خصوصیات طرح، تزئین و فرم های لازم با گچ درروی مشخص می شود و سپس اقدام به عملیات باغبانی می نماید.
علائم مشخصه در طراحی
متخصصین برای بیان مفاهیم مختلف موجود درطرح روی نقشه از نظر ساختمانی و باغبانی علائمی را در نظر می گیرند.
- برای نمایش درختان سایه افکن با تاج بزرگ از دو دایره و چند ضلعی هایی که تزییناتی با خطوط مشخص دارند، استفاده می کنند.
- برای نمایش سطح چمن اکثرا بدون علامت یا زمینه را به صورت هاشورمتقاطع یا خط چین استفاده می کنند.
- برای باندهای گلکاری معمولا به صورت خطوط نامنظم مشخص می شود.
- سطوح مورد نظر با خطوط هندسی مشخص می شود.
در هر طرحی لازم است بخشی برای توضیح علائم باشد و گاهی در حاشیه نقشه
نهایی با فلش قسمت های مختلف را جدا و برای خواندن نقشه تهیه نمود.
